Şunun için etiket arşivi: tez için istatistiksel analiz

SPSS ile veri analizi nedir?

SPSS ile veri analizi günümüz araştırmalarında en sık kullanılan veri analiz etme yöntemidir. Burada kullanılan istatistiksel analiz programı SPSS yazılımdır. İstatistik ile uzaktan yakından ilişkisi olan herkes mutlaka bu programı sunmuştur. Yaygın kullanıma sahip olma özelliği ile SPSS araştırmacıların da en sık tercih ettiği istatistiksel analiz programıdır.

SPSS ile veri analizi, bir istatistiksel analiz tekniği değildir. SPSS ile veri analizi, veri analizinin yapıldığı en sık kullanıma sahip SPSS programıdır. Çoğu araştırmacı veya araştırmacı adayı, analiz denildiğinde sadece SPSS ile karşılaşmaktadır. Bunun sonucunda ise SPSS ile veri analizi bir teknik gibi görülmektedir. Ancak her araştırmacının kullansa da kullanmasa da SPSS ile veri analizi yapmayı bilmesi gereklidir. Çünkü SPSS veri analizi yazılımları arasında kullanımı en kolay ve en sık olanıdır. Yazılımın içinde kullanılan korelasyon analizi, regresyon analizi, faktör analizi, varyans analizi gibi teknikler ise istatistiksel analiz yöntemleridir.

SPSS ile veri analizi yaparken bilinmesi gerekenler?

SPSS ile veri analizi için SPSS programını tanımak gereklidir. Yazılımın çalışma şeklinde hâkim olmak istatistiksel analiz işlemleri şarttır. SPSS programındaki özellikleri bilmezsek ham veriyi işlenebilecek veriye çeviremeyiz. Bilinmesi gereken en temel SPSS özellikleri; SPSS veri girişi, istatistiksel analizler ve testlerdir. Programa yüklenen veriler SPSS programının içinde bulunan analiz özellikleri kullanılarak çıktılara dönüştürülür. Bu çıktılar ise araştırmacıların yorumlamaları ile anlamlı veriler haline gelmektedir. Genellikle akademik çalışmalar ve sektörel araştırmalarda kullanılmaktadır. Akademik araştırmalarda araştırmacıların tez çalışması için araştırdığı konu fikrini ispatlamak için veri analizi yapılmaktadır. Firma araştırmalarında ise firmanın eksiklerinin belirlenmesi için toplanan veriler ile raporlamalar hazırlanmaktadır. Her ikisinde de kullanım bulan SPSS ile veri analizi kaynağı bol, ara yüzü basit ve kullanımı kolay bir yazılımdır.

SPSS programı ve istatistiksel analiz yöntemleri bilimsel araştırmalarda kullanım bulan istatistiksel analiz yöntemlerine sahiptir. Hipotez testleri, regresyon analizi, veri madenciliği ve zaman serisine dek pek çok analizi SPSS ile veri analizi sayesinde yapabiliriz.

Sektörel araştırmalarda anket analizi yapan yerler

Anket araştırmalarının bir diğer kullanım sıklığı firma araştırmalarıdır. Çalışanların çalıştıkları iş, işyeri, gelecek ve yaşam koşulları hakkında fikirler edinmemize yardımcı olmaktadır. Çalışanlardan veya yöneticilerden toplanan veriler firma içinde yorumlanarak rapor haline getirilir. Firma araştırmaları ve tez araştırmaları arasında bir takım farklar bulunmaktadır. Akademik çalışmalarda tablolar ve kavramsal bilgiler daha ön planda iken firma araştırmalarında grafikler ve geçmiş sektörel raporlar ön plandadır. Anket analizi yapan yerler bu farkları iyi bilmelidir. Örneğin “İstanbul ilinde faaliyet gösteren uluslararası lojistik firmalarının çalışanlarında örgütsel performans, kurum imajı ve yaşam doyumu” isimli bir araştırma bir tez çalışması iken “XYZ firmasındaki çalışanların örgütsel performans, kurum imajı ve yaşam doyumu firma raporlaması” bir sektörel araştırmadır. Sektörel araştırmada faaliyetleri iyileştirmeye yönelik grafikler ve sunulmaktadır. Anket analizi yapan yerler bu raporları hazırlamakta yetersiz kalabilir.

Veri Analiz Merkezi firmamız kurumsal raporlarda başarılı şekilde hizmet vermektedir. Hazırlanan raporlar sayesinde çalışanların kademesi artarken firmanın mevcut yapısı daha iyiye ilerlemektedir.

Bilmenizi isteriz ki akademik hayatınızda ilerlemek için hazırlanan tez çalışmalarınızı daha sonra çalıştığınız kurum içinde firma raporu olarak sunabilirsiniz. Eğer verilerinizi sadece çalıştığınız firmadan topladıysanız bu araştırmadaki verileri kullanarak firma raporu hazırlanabilir. Aynı zamanda raporun içinde kendi tez çalışmanıza atıfta bulunabilirsiniz. İster çalışan ister yönetici fark etmeksizin kurum içindeki eksikleri belirlemek için bu araştırmalara gerek vardır. Bir kurumda bir veya birden fazla konuda aynı anda herkesin fikrini öğrenmek ve bunu en rasyonel şekilde yapmak anket analizi ile mümkün olabilir.

Firmamız Veri Analiz Merkezi, anket analizi yapan yerler arasında bu yönü ile ön plana çıkmaktadır. Uzman proje yöneticilerimiz, mühendis ve veri analist ekibimiz ile yanınızdayız. Bir tarafta ihtiyaçlarınız analiz edilirken, diğer yanda ihtiyaca yönelik verileriniz toplanarak analiz edilmektedir. Son aşamada elinizdeki somut rapor ile sürecin tüm adımları hakkında sizlere proje hazırlama eğitimi sunuyoruz. Böylece sadece bir dokümana değil aynı zamanda teknik yeterliliklere de sahip olarak iş hayatınızda bir üst basamağa çıkmanıza yardım ediyoruz.

ÇOKLU CEVAP SETLERİ (MUTLİTİPLE RESPONSE SETS)

Çoklu cevap setleri ile ilişkili değişkenlerin aralığına çapraz cevaplar kombine edilir ve iki ya da üç yönlü bir çapraz tablo veya frekans dağılımının formatında sonuçlar ortaya çıkar. Araştırmacılar çoklu cevap setini kullanmak için önce değişkenleri tanımlamalıdır. Değişken seti ikili kodlar içine yerleştirilmiş kategorilerden meydana gelebilir.

  • İkili Değişkenler İçin Çoklu Cevap Setleri Yaratma
  • Kategorik Değişkenler İçin Çoklu Cevap Setleri Yaratma
  • Çoklu Cevap Setleri için İçin Çapraz Tablo Oluşturulması

FAKTÖR ANALİZİ

Faktör analizi, açıklayıcı ve doğrulayıcı faktör analizi olmak üzere ikiye ayrılmaktadır.

Açıklayıcı faktör analizi, değişkenlerin aralarında yer alan karşılıklı ilişkileri inceler ve değişkenlerin daha anlamlı ve özet şekilde sunulmasında kullanılmaktadır. Veri analiz grubu içinde bulunan değişkenler aralarındaki ilişkinin temelinde yer alan ortak özellikleri kurmaya yardımcı olur. Ayrıca analiz boyutlarını indirgeme ve bağımlılık yapısını yok etme yöntemi ismi ile de bilinmektedir.

Doğrulayıcı faktör analizi önceden oluşturulmuş olan bir model ile gözlenen değişkenler üzerinden gizil değişken yani faktör oluşturmaya yardımcı olmaktadır. Ölçek geliştirme ve geçerlilik analizlerinde kullanılmaktadır.

PARAMETRİK OLMAYAN TESTLER

Bir veri grubuna parametrik testleri t, Z ve F uygularken ana kütle dağılımı normal dağılıma sahip olmalıdır. Ana kütle normal dağılıma sahip değilse “dağılımdan bağımsız” olan parametrik olmayan testler kullanılır. Parametrik olmayan testlerde “sürekli dağılım” göstermesi yeterli bir durumdur. Parametrik olmayan testler uygulanırken örneklem büyüklüğünün önemi yoktur.

Parametrik olmayan testler: Tek Örneklem, İki Örneklem, K-Örneklem Testleri olarak incelenmektedir.

Tek örneklem testleri şunlardır:

  • Binominal Test: Evet-Hayır, olumlu-olumsuz gibi iki yönlü olayların simgesel olarak 1 ve 0 şeklinde gösterimidir.
  • Ki-Kare Uygunluk Testi: Elde edilen frekans tablolarının frekanslarının uygun varsayımlara göre belirlenmiş olan teorik değerler arasındaki farklılığın önemini saptamak için kullanılmaktadır.
  • Kolmogorov-Smirnov Uygunluk Testi: Rastgele seçilen bir örneklemin belirli bir dağılıma sahip olup olmadığında kullanılır.
  • Diziler Testi (Runs): n hacimli bir örneklemde değerlerin gözlenme sıralarına göre rastgele dağılım gösterip göstermediğini test ederken kullanılır.

İki örneklem testleri şunlardır:

  1. Eşleştirilmiş İki Örneklem Testleri
  2. İşaret Testi
  3. Wilcoxon İşaret Sıralaması Testi
  4. McNemar Testi
  5. Bağımsız İki Örneklem Testleri
  6. Kolmolov – Smirnov Z Testi
  7. Mann – Witney U Testi

K- örneklem testleri şunlardır:

  1. Eşleştirilmiş K-Örneklem Testleri
    1. Cochran Q Testi
    1. Friedman Testi
  2. Bağımsız K-Örneklem Testleri
  3. Kruskal Wallis H Testi

t– Testi

Araştırmalarda hipotezler test edilirken bir hipotez ile onun karşıtı diğer hipotezden hangisinin örneklem verilerine bağlı elde edilen sonuç ile daha fazla uyum gösterdiği araştırılır. Hipotezlerden birisi sıfır H0 diğeri bir H1 olarak adlandırılır. Kabul gören en genel görüşe H0 yeni hipoteze ise H1 adı verilir. Eğer H0 yanlış iken reddedilmez ise Alfa tipi hata yapılır. Eğer H0 doğru iken reddedilirse Beta tipi hata yapılmış olur.

İstatistiksel anlamlılık: Bütün istatistiksel testlerde sonuçlar olasılık ya da risk (Örn: p<0,001) bakımından ifade edilir. Yani anlamlılığı test etmek için risk düzeyinin belirlenmesine ihtiyaç vardır.

Bağımsız İki Örneklem t-Testi

Parametrik testler arasında bulunan teste iki bağımsız örneklem ortalamalarındaki farkın istatistiksel olarak anlamlı olup olmadığına bakılması için geliştirilmiştir. Araştırmacılar ellerinde bulunan veriye bu testi uygulamak için şu varsayımları yerine getirmelidir:

  • Örneklemler birbirlerinden bağımsız seçilmeli,
  • Örneklemlerde seçilen birimler birbirlerinden bağımsız olarak örnekleme alınmalı,
  • Ana kütlenin normal olarak dağılımı,
  • Verilerin eşit aralıklı ve oranlı ölçme düzeyinde olması,
  • Varyansların birbirlerine eşit durumda olmaları.

t- testi hesaplanması yapılabilir.

Eşleştirilmiş İki Örneklem t-Testli

Normal dağılıma sahip iki eşleştirilmiş (bağlantılı ve ilişkili) örneklem ortalamaları aralarındaki farkın istatistiksel açıdan anlamlı olup olmadığının saptanması için kullanılır.

BETİMSEL İSTATİSTİKLER

Sayısal verilerin özet olarak tanımlandığı, özetlendiği, birimlerin yığıldığı değerleri ve bu değerlerin etraflarındaki yayılmaları, serpilmeyi ve dağılımları hesaplamaya yarayan yöntemler betimsel istatistiklerdir. Betimsel istatistikler ORTALAMA ve DEĞİŞKENLİK ölçütleri olarak ikiye ayrılmaktadır.

Ortalamalar: Merkezi eğilim ölçüleri olarak tanım bulan ortalamalar seri içindeki minimum değerden daha küçük ve maksimum değerden daha büyük olamazlar.

Xmin≤Ortalama≤Xmax

Aritmetik Ortalama, Geometrik Ortalama, Harmonik Ortalama, Kareli Ortalama, Tartılı Ortalama, Mod, Medyan ortalamalar içinde bulunur.

Değişkenlik Ölçütleri: Seride bulunan terimlerin birbirlerinden ya da ortalamadan ne kadar saptığını gösteren ölçüye değişkenlik denilir. Standart sapma, Varyans, Değişim katsayısı bu grupta incelenir.

SPSS VE İSTATİSTİK

SPSS, IBM şirketi tarafından geliştirilmiş olan ve Dünya’da en sık kullanıma sahip veri analiz programıdır. SPSS’in amacı, veriye dayalı karar vermeye yönelik olarak analizler yapabilmek ve raporlamalar yapabilmektir. SPSS ile veri analizi yaparak şunları yapabilirsiniz:

  • Kullanım kolaylığı ile verileriniz analiz edilebilir. Anlaşılabilir hale gelebilir, sorularınıza yanıt bulabilirsiniz.
  • Karmaşık veri kümeleri ve veri tabanları üzerinde kaliteli ve yüksek doğruluk oranına sahip analizler yapabilirsiniz.
  • Yazılımları kolay şekilde yönetebilmek için esnek devreye alma seçenekleri sunabilmektedir.

Günümüzde SPSS ve istatistik akademik ve sektörel araştırmalarda veri analizi için sıkça kullanılmaktadır.