SPSS ile veri analizi nedir?

SPSS ile veri analizi günümüz araştırmalarında en sık kullanılan veri analiz etme yöntemidir. Burada kullanılan istatistiksel analiz programı SPSS yazılımdır. İstatistik ile uzaktan yakından ilişkisi olan herkes mutlaka bu programı sunmuştur. Yaygın kullanıma sahip olma özelliği ile SPSS araştırmacıların da en sık tercih ettiği istatistiksel analiz programıdır.

SPSS ile veri analizi, bir istatistiksel analiz tekniği değildir. SPSS ile veri analizi, veri analizinin yapıldığı en sık kullanıma sahip SPSS programıdır. Çoğu araştırmacı veya araştırmacı adayı, analiz denildiğinde sadece SPSS ile karşılaşmaktadır. Bunun sonucunda ise SPSS ile veri analizi bir teknik gibi görülmektedir. Ancak her araştırmacının kullansa da kullanmasa da SPSS ile veri analizi yapmayı bilmesi gereklidir. Çünkü SPSS veri analizi yazılımları arasında kullanımı en kolay ve en sık olanıdır. Yazılımın içinde kullanılan korelasyon analizi, regresyon analizi, faktör analizi, varyans analizi gibi teknikler ise istatistiksel analiz yöntemleridir.

SPSS ile veri analizi yaparken bilinmesi gerekenler?

SPSS ile veri analizi için SPSS programını tanımak gereklidir. Yazılımın çalışma şeklinde hâkim olmak istatistiksel analiz işlemleri şarttır. SPSS programındaki özellikleri bilmezsek ham veriyi işlenebilecek veriye çeviremeyiz. Bilinmesi gereken en temel SPSS özellikleri; SPSS veri girişi, istatistiksel analizler ve testlerdir. Programa yüklenen veriler SPSS programının içinde bulunan analiz özellikleri kullanılarak çıktılara dönüştürülür. Bu çıktılar ise araştırmacıların yorumlamaları ile anlamlı veriler haline gelmektedir. Genellikle akademik çalışmalar ve sektörel araştırmalarda kullanılmaktadır. Akademik araştırmalarda araştırmacıların tez çalışması için araştırdığı konu fikrini ispatlamak için veri analizi yapılmaktadır. Firma araştırmalarında ise firmanın eksiklerinin belirlenmesi için toplanan veriler ile raporlamalar hazırlanmaktadır. Her ikisinde de kullanım bulan SPSS ile veri analizi kaynağı bol, ara yüzü basit ve kullanımı kolay bir yazılımdır.

SPSS programı ve istatistiksel analiz yöntemleri bilimsel araştırmalarda kullanım bulan istatistiksel analiz yöntemlerine sahiptir. Hipotez testleri, regresyon analizi, veri madenciliği ve zaman serisine dek pek çok analizi SPSS ile veri analizi sayesinde yapabiliriz.

SPSS ile veri analizi en sık kullanımı nedir?

SPSS ile veri analizi en sık kullanımı anket analizidir. Anket analizi tek başına var olan bir kavram değildir. Anket analizinin içinde hipotez testleri, ölçekler arası korelasyon, regresyon analizi, faktör analizi, ortalama ve standart sapma, t- testi gibi konular gelmektedir. Yani aslında anket analizi, SPSS ile veri analizi kullanılarak yapılan analizlerin sonucunda ortaya çıkmaktadır. İçinde birden fazla analiz işlemi gerektirmektedir. “SPSS programı ile istatistiksel veri analizi” temsili olarak “anket analizi” alışılmış bir kavramdır.Yüksek Lisans Tezi Anket Analizi, Doktora Tezi Anket Analizi örnek verilebilir.

Anket analizlerinden sonra gelen bir diğer analiz ise ekonometrik analizdir. Ekonometrik analiz, SPSS ile veri analizinin iktisadi bakış açısı ile yapılması anlamına gelmektedir.Yine anket analizi gibi aslında bir analiz metodu olmayan “ekonometrik analiz” kavramı mevcuttur. SPSS ile veri analizi yaparken kullanılan analiz teknikleri ekonomik verilerin analiz edilmesinde kullanılmaktadır. Panel veri analizi, yatay kesit veri analizi, zaman serisi analizleri, ileri ekonometrik analiz, ekonomi analizi, anova analizi, kovaryans analizi. Bu analizler SPSS ile veri analizi sayesinde ekonometrik analizde kullanılmaktadır.

Ekonometrik analiz yapılırken;

  • Ekonometrik analiz belirleme.
  • Araştırma modelinin kurulumu.
  • Model tahmini ve hipotez testleri.

İktisadi bakış açısı ile hazırlanır ve yorumlanır. İktisadi veri analizi için özel tekniklerin yanı sıra detaylı veri setine de gereksinim vardır.

SPSS ile veri analizi akademik araştırmalar şu şekilde kullanılmaktadır:

  • Sosyal bilimlerde SPSS anket analizi.
  • Klinik psikoloji SPSS anket analizi.
  • Eğitim bilimleri SPSS anket analizi.
  • Sosyal bilimlerde SPSS ile veri analizi.
  • Klinik psikoloji SPSS ile analizi.
  • Eğitim bilimleri SPSS ile analizi.
  • Yüksek lisans tezi SPSS anket analizi.
  • Doktora tezi SPSS anket analizi.
  • Lisans tezi SPSS anket analizi.
  • Yüksek lisans tez analizi.
  • Doktora tez analizi.
  • Makale analizi.
  • Lisans tez analizi.

SPSS hakkında detaylı bilgiye SPSS içeriğimizden ulaşabilirsiniz.

Veri Analiz Merkezi firmamız SPSS ile veri analizi konusunda alanında uzman kadrosu ve uygun fiyatlarıyla hizmet vermektedir. SPSS ile veri analizi için Veri Analiz Merkezi’nden ücretsiz danışmanlık ve bilgi alabilirsiniz.

ÇOKLU CEVAP SETLERİ (MUTLİTİPLE RESPONSE SETS)

Çoklu cevap setleri ile ilişkili değişkenlerin aralığına çapraz cevaplar kombine edilir ve iki ya da üç yönlü bir çapraz tablo veya frekans dağılımının formatında sonuçlar ortaya çıkar. Araştırmacılar çoklu cevap setini kullanmak için önce değişkenleri tanımlamalıdır. Değişken seti ikili kodlar içine yerleştirilmiş kategorilerden meydana gelebilir.

  • İkili Değişkenler İçin Çoklu Cevap Setleri Yaratma
  • Kategorik Değişkenler İçin Çoklu Cevap Setleri Yaratma
  • Çoklu Cevap Setleri için İçin Çapraz Tablo Oluşturulması

OLAP KÜPLER (CUBES)

OLAP (Online AnalyticalProccessing) küpler, bir ya da daha çok kategorik değişkenin kategorileri içine sürekli özet değişkenler için toplam, ortalama ve yüzde değerler ve diğer istatistikleri hesaplamaya yardımcı olur. Aynı  zamanda her bir gruplayıcı değişken için her bir kategorisinde tabloda ayrı bir layer oluşturabilir.

FAKTÖR ANALİZİ

Faktör analizi, açıklayıcı ve doğrulayıcı faktör analizi olmak üzere ikiye ayrılmaktadır.

Açıklayıcı faktör analizi, değişkenlerin aralarında yer alan karşılıklı ilişkileri inceler ve değişkenlerin daha anlamlı ve özet şekilde sunulmasında kullanılmaktadır. Veri analiz grubu içinde bulunan değişkenler aralarındaki ilişkinin temelinde yer alan ortak özellikleri kurmaya yardımcı olur. Ayrıca analiz boyutlarını indirgeme ve bağımlılık yapısını yok etme yöntemi ismi ile de bilinmektedir.

Doğrulayıcı faktör analizi önceden oluşturulmuş olan bir model ile gözlenen değişkenler üzerinden gizil değişken yani faktör oluşturmaya yardımcı olmaktadır. Ölçek geliştirme ve geçerlilik analizlerinde kullanılmaktadır.

GÜVENİLİRLİK ANALİZİ

Bir ölçümün güvenilirliği ile onun tutarlılığı test edilmektedir. Genellikle iç ve dış güvenilirlik olarak ele alınmaktadır. Güvenilirlik analizi, bir ölçekte bulunan maddeler aralarındaki iç tutarlılığı ölçer ve bu maddeler arasında yer alan ilişkiler hakkında bilgi vermektedir.

DOĞRUSAL KORELASYON VE REGRESYON

KORELASYON ANALİZİ İki değişkenin aralarındaki ilişkinin güç ve yönü saptanmak istediğinde Korelasyon Analizi yapılır. Analiz edilecek iki değişken en az eşit aralıklı ölçme düzeyine sahip olmalıdır. Korelasyon -1 ve +1 arasında değişmektedir.

0’a yakın değerlerde iki değişken arasındaki ilişki doğrusal ve zayıf, -1 ve +1 e yakın değerlerde ise doğrusal ve güçlü ilişki saptanır. Ayrıca negatif değerlerde ilişkinin yönü ters, pozitif değerlerde ise aynı yönlü olduğu saptanır.

BASİT VE ÇOKLU DOĞRUSAL REGRESYON ANALİZİ

Değişkenlerin aralarındaki ilişkinin fonksiyonel biçimi ile ilgilenildiği zaman Regresyon Analizi yapılmalıdır. Genellikle eşit aralıklı veya oranlı ölçekte ölçülen sürekli verilerin meydana getirdiği değişkenler üzerindeki etkiler araştırılırken kullanılır ve bu değişkenlere kukla (dummy) değişken ismi verilir. Kurulan regresyon modeli ile tek bir bağımsız değişken mevcutsa buna basit doğrusal regresyon modeli, birden fazla değişken varsa buna ise çoklu regresyon modeli denilmektedir.

VARYANS ANALİZİ ve KOVARYANS ANALİZİ

VARYANS ANALİZİ Bağımsız Örneklem için Tek Yönlü Varyans Analizi (One-WayANOVA)

Bağımsız Örneklem için İki Yönlü Varyans Analizi (Two-Way ANOVA)

Bağımsız Örneklem için Tek Yönlü Çok Değişkenli Varyans Analizi (One-Way MANOVA)

Bağımsız Örneklem için İki Yönlü Çok Değişkenli Varyans Analizi (Two-Way MANOVA)

KOVARYANS ANALİZİ

Kovaryansanalizi (Analysis of Covariance), sürekli bir değişkenin etkisini istatistiksel açıdan kontrol altında tutulduğu zaman ANOVA’nın bir uzantısıdır. Kontrol altındaki sürekli değişkenlere kodeğişken ya da kontrol değişkeni denilmektedir. Kodeğişken kontrol edilmezse bağımlı değişkeni tahmin eden bağımsız değişken etkisine yönelik yanlış karar verilmesine yol açmaktadır. Bazı değişkenler bağımlı ve bağımsız değişken arasındaki ilişkiyi etkilemektedir. Bunlara karıştırıcı değişken diyoruz.

Kovaryans analizinde varsayımları şu şekilde inceleyebiliriz:

  • Gözlemlerin birbirinden bağımsız olması,
  • Bağımlı değişkenin normal dağılım göstermesi,
  • Varyansların homojenlik göstermesi,
  • Bağımlı değişken ve kodeğişken aralarında doğrusal ve güçlü ilişki olması,
  • Bağımlı değişken ile kodeğişkenler için regreston eğilimleri aynı olmalı. Buna regresyon eğilimlerinin homojenliği ismi verilmektedir. Kodeğişken ve bağımsız değişkenin etkileşimi F testi ile kontrol edilebilmektedir.

Tek-Yönlü ANCOVA Modeli:

bağımlı değişken = ortalama + grup etkisi + kodeğişken etkisi +hata

İki-Yönlü ANCOVA Modeli:

Bağımlı değişken=ortalama + faktör A etkisi + faktör B etkisi + AB etkileşim etkisi + kodeğişim etkisi +hata